Το Άσθμα στα Παιδιά

25 Νοεμβρίου 2019
Άρθρα

Τι είναι το άσθμα;

Το άσθμα είναι μια νόσος των πνευμόνων που η οποία προκαλεί δυσχέρεια στην αναπνευστική λειτουργία. Τα συμπτώματα του άσθματος μπορεί να είναι ήπια ή σοβαρά, οξεία ή χρόνια μορφής είτε οξείας. Μπορεί να εμφανίζονται παροδικά ή να ξεκινούν ξαφνικά χωρίς κανένα προηγούμενο σύμπτωμα.

Οι εξάρσεις, παροξυσμοί ή τα επεισόδια του άσθματος συμβαίνουν όταν οι αεραγωγοί των πνευμόνων παρουσιάζουν στένωση και φλεγμονή. Το άσθμα μπορεί να είναι κληρονομικό..

Ποια είναι τα συμπτώματα του άσθματος;

Τα συμπτώματα του άσθματος περιλαμβάνουν:

Συριγμό ή θορυβώδης αναπνοή
Βήχα
Αίσθημα “σφιξίματος” ή “πλακώματος” στον θώρακα
Δυσκολία στην αναπνοή - δύσπνοια

Τα συμπτώματα του άσθματος μπορεί να εκδηλώνονται κάθε μέρα, κάθε βδομάδα ή ακόμα πιο σπάνια. Τα συμπτώματα κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά. Ένα επεισόδιο άσθματος, πολύ σπάνια ευτυχώς, μπορεί ακόμα και να οδηγήσει στον θάνατο.

Υπάρχει κάποια εξέταση για το άσθμα;

Ναι. Ο θεράπων ιατρός σας πιθανότατα θα υποβάλει το παιδί σας σε αναπνευστική δοκιμασία (σπιρομέτρηση) προκειμένου να εξετάσει την αναπνευστική σας λειτουργία. Τα περισσότερα παιδιά από 6 ετών και πάνω μπορεί να υποβληθούν σε αυτήν εξέταση. Αυτή η δοκιμασία είναι χρήσιμη, αλλά είναι σύνηθες σε παιδιά με άσθμα να μην εκδηλώσουν κανένα σύμπτωμα κατά τη διάρκεια της εξέτασης.

Ο γιατρός σας θα σας υποβάλει και σε κάποιες ερωτήσεις, όπως:

Τι συμπτώματα έχει το παιδί σας;
Πόσο συχνά εκδηλώνει αυτά τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα ξυπνούν το παιδί σας κατά τη διάρκεια της νύχτας;
Τα συμπτώματα εμποδίζουν το παιδί σας να πάει στο σχολείο ή να παίξει;
Τα συμπτώματα του παιδιού σας επιδεινώνονται για παράδειγμα κατά τη σωματική άσκηση ή όταν αρρωσταίνει;
Τα συμπτώματα του παιδιού σας βελτιώνονται από παράγοντες όπως η φαρμακευτική αγωγή ή η ξεκούραση;

Πώς αντιμετωπίζεται το άσθμα;

Το άσθμα αντιμετωπίζεται με διαφορετικά είδη φαρμάκων. Η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να είναι χάπια ή σιρόπια, συνήθως όμως χορηγείται μέσω συσκευών εισπνοής. Ο γιατρός σας θα σας χορηγήσει το κατάλληλο φάρμακο βάσει της ηλικίας του παιδιού σας, της συχνότητας εμφάνισης και της σοβαρότητας των συμπτωμάτων του. Τα φάρμακα για το άσθμα λειτουργούν ως εξής:

Τα φάρμακα άμεσης ανακούφισης:
σταματούν τα συμπτώματα άμεσα – σε 5 έως 15 λεπτά. Αν το παιδί σας χρειάζεται φαρμακευτική αγωγής άμεσης ανακούφισης περισσότερες από δύο φορές την εβδομάδα, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Θα πρέπει να απευθυνθείτε στο γιατρό σας, αν η αγωγή άμεσης ανακούφισης χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση ενός επεισοδίου άσθματος και τα συμπτώματα επανέλθουν άμεσα ή δεν βελτιωθούν καθόλου. Μερικά παιδιά παρουσιάζουν υπερκινητικότητα, μετά τη λήψη τέτοιων φαρμάκων.
Τα φάρμακα μακροχρόνιας ρυθμιστικής αγωγής:
Η ρυθμιστική αγωγή απαιτείται για τον έλεγχο των συμπτωμάτων και την αποτροπή των μελλοντικών συμπτωμάτων του άσθματος. Συνήθως είναι εισπνεόμενα φάρμακα που περιέχουν μια μικρή ποσότητα κορτικοειδών και χορηγούνται σε ασθενείς που εκδηλώνουν συμπτώματα άσθματος περισσότερο από δύο φορές την εβδομάδα. Αν το παιδί σας εκδηλώνει συχνά συμπτώματα ή σοβαρά επεισόδια άσθματος μέσα σ ένα έτος, θα πρέπει να λαμβάνει φάρμακα μακροχρόνιας δράσης καθημερινά.
Τα φάρμακα για το σοβαρό άσθμα
Στους ασθενείς με σοβαρό άσθμα που δεν είναι εύκολο να ρυθμιστεί με τα παραπάνω φάρμακα χορηγείται από του στόματος κορτιζόνη ή σε μια προσπάθεια μείωσης της ανάγκης αυτής μονοκλωνικά αντισώματα ή βιολογικοί παράγοντες, οι οποίοι χορηγούνται συνήθως υποδορίως.

Σχεδόν όλα τα παιδιά χρησιμοποιούν τη συσκευή εισπνοών με τη βοήθεια αεροθαλάμων (spacers). Μερικά παιδιά χρειάζονται μια μηχανή που ονομάζεται "νεφελοποιητής" για να εισπνεύσουν τη φαρμακευτική τους αγωγή. Ο αεροθάλαμος και ο νεφελοποιητής συμβάλλουν στην πρόσληψη περισσότερου φαρμάκου από τους πνεύμονες του παιδιού σας, όπου αυτό χρειάζεται. Ένας γιατρός μπορεί να σας δείξει τον σωστό τρόπο χρήσης τους. Είναι πολύ σημαντικό να δώσετε στο παιδί σας όλα τα φάρμακα που ο γιατρός συνταγογραφεί. Ίσως ανησυχείτε για την ποσότητα των φαρμάκων που δίνεται στο παιδί σας αλλά αφήνοντας το άσθμα του παιδιού σας ανεξέλεγκτο ενέχει πολύ μεγαλύτερους κινδύνους από τους κινδύνους που μπορεί να έχουν τα φάρμακα. Άσθμα που δεν αντιμετωπίζεται με τα κατάλληλα φάρμακα μπορεί:

αποτρέψει τα παιδιά να έχουν κανονικές δραστηριότητες, όπως το να ασχολούνται με αθλήματα
να εμποδίζει την καθημερινή παρακολούθηση των μαθημάτων του σχολείου
να βλάψει τους πνεύμονες του παιδιού

Τι είναι το “Σχέδιο Δράσης Άσθματος”;

Το Σχέδιο Δράσης Άσθμα περιλαμβάνει τις γραπτές κατευθυντήριες οδηγίες καθημερινής ρύθμισης και αντιμετώπισης των ενδεχόμενων μελλοντικών παροξυσμών. Περιλαμβάνει λεπτομέρειες σχετικά με:

ποια φάρμακα να χρησιμοποιείτε καθημερινά στο σπίτι
ποια φάρμακα να πάρετε αν τα συμπτώματά σας χειροτερέψουν
πότε να αναζητήσετε βοήθεια ή να καλέσετε τις πρώτες βοήθειες

Εσείς, το παιδί και ο γιατρός σας θα συνεργαστείτε για να διαμορφώσετε ένα σχέδιο δράσης άσθματος για το παιδί σας. Ως μέρος του σχεδίου δράσης μπορεί να είναι απαραίτητη η χρήση μιας συσκευής μέτρησης της εκπνευστικής ροής. Η χρήση αυτής της συσκευής βοηθά στην αποτίμηση της λειτουργίας των πνευμόνων σας σε περιπτώσεις παροξυσμών ή έντονων συμπτωμάτων στην καθημερινότητά σας, και όταν δεν βρίσκεται κοντά σε σχετικό ιατρείο. Ο γιατρός σας, θα σας δώσει οδηγίες για τη σωστή χρήση της συσκευής εισπνοής και της συσκευής μέτρησης της εκπνευστικής ροής.

Πρέπει το παιδί μου να επισκεφθεί κάποιον ειδικό;

Αν το παιδί σας έχει κάποιο επεισόδιο άσθματος και τα συμπτώματα δεν υποχωρούν ή επιδεινώνονται μετά τη χρήση της κλασικής ανακουφιστικής φαρμακευτικής αγωγής θα πρέπει να επισκεφθείτε τον γιατρό σας. Αν τα συμπτώματά σας είναι σοβαρά καλέστε τις πρώτες βοήθειες.

Μπορούν να αποφευχθούν τα συμπτώματα του άσθματος;

Η εμφάνιση των συμπτωμάτων μπορεί να προληφθεί με την αποφυγή έκθεσης σε παράγοντες που τα πυροδοτούν, όπως για παράδειγμα αλλεργιογόνα, ρύποι ή πτητικές ερεθιστικές ουσίες. Εάν γνωρίζετε ποιοι παράγοντες πυροδοτούν τα συμπτώματα του άσθματος σας, να τους αποφεύγετε όσο το δυνατόν περισσότερο. Παρακάτω είναι μερικά κοινά αλλεργιογόνα, όμως η οδηγίες αποφυγής εξατομικεύονται. Ρωτήστε το γιατρό σας ποιοι παράγοντες έχουν σημαντική επίδραση στον οργανισμό του παιδιού σας:

Οικιακή σκόνη: Ειδικά καλύμματα στρωμάτων και μαξιλαριών μπορούν να μειώσουν τα ακάρεα της οικιακής σκόνης.
Μούχλα – Μύκητες: Η χρήση αφυγραντήρα ή κλιματιστικού θα βοηθήσει ώστε να μειώσετε τα επίπεδα της υγρασίας της οικίας σας ή του εργασιακού σας περιβάλλοντος. Αφαιρέστε τυχόν μούχλα που μπορεί να δημιουργηθεί στο χώρο σας και λάβετε τα κατάλληλα μέτρα ώστε να μην ξαναδημιουργηθεί (επιδιόρθωση υδραυλικών κατάλληλη μόνωση).
Τρίχωμα και επιθήλια ζώα όπως σκυλιά, γάτες: Η κατά το δυνατόν απομάκρυνση του ενοχοποιούμενου ζώου θα μειώσει ή και θα εξαλείψει τα συμπτώματα, ,
Ποντίκια και κατσαρίδες: Μέτρα μυοκτονίας, εντομοκτονίας και εντομοαπώθησης θα συμβάλλουν καθοριστικά στην μείωση ή και εξάλειψη των συμπτωμάτων.
Γύρη: Μείνετε σε κλειστούς χώρους όταν είναι δυνατόν κατά τη διάρκεια της περιόδου γυρεοφορίας. Κρατήστε τα παράθυρα και τις πόρτες σας κλειστά όποτε μπορείτε. Χρησιμοποιήστε κλιματιστικό ή ιονιστή.
Ρύποι, αιθαλομίχλη: Κατά το δυνατόν αποφύγετε την έκθεση για μεγάλο χρονικό διάστημα σε περιβάλλον με ρύπους. Περιορίστε τις μετακινήσεις σας περιόδους όπου τα επίπεδα αιθαλομίχλης είναι υψηλά και αποφύγετε τη χρήση μέσων θέρμανσης που επιβαρύνουν τον αέρα του σπιτιού σας (π.χ. τζάκια, ξυλόσομπες).
Καπνός τσιγάρων: Αποφύγετε τους χώρους καπνιζόντων. Εάν καπνίζετε, ζητείστε βοήθεια προκειμένου να το διακόψετε.
Κοινό κρυολόγημα ή γρίπη: Βεβαιωθείτε ότι έχετε κάνει το εμβόλιο κατά της γρίπης. Πρέπει να φροντίζετε γι αυτό σε ετήσια βάση. ορισμένοι μπορεί να εμβολιαστούν και κατά του πνευμονιόκοκκου.
Άγχος: Επειδή τόσο το άγχος όσο και το στρες αποτελούν αφορμή επιδείνωσης των ασθματικών συμπτωμάτων, ο κατά το δυνατόν περιορισμός τους θα βοηθήσει κατά πολύ.

Αν δεν μπορείτε να αποφύγετε ορισμένα αλλεργιογόνα, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας τι μπορείτε να κάνετε σε αυτή την περίπτωση. Για παράδειγμα, η σωματική άσκηση μπορεί να είναι ωφέλιμη για τα παιδιά με άσθμα παρά το γεγονός ότι αποτελεί παράγοντα επιδείνωσης των συμπτωμάτων του άσθματος. Ενδεχομένως να χρειαστεί το παιδί σας να λάβει μια επιπλέον δόση από τη ρυθμιστική ή την ανακουφιστική του αγωγή πριν την σωματική άσκηση.

Πως θα είναι η ζωή του παιδιού μου;

Τα περισσότερα παιδιά με άσθμα μπορούν να έχουν μια κανονική ζωή. Μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας στη διαχείριση του άσθματός του με τους παρακάτω τρόπους:

Κάνοντας αλλαγές στη ζωή σας για να αποφύγετε παράγοντες που πυροδοτούν τα συμπτώματα άσθματος του παιδιού σας.
Παρακολουθώντας την πορεία του άσθματος του παιδιού σας.
Ακολουθώντας το σχέδιο δράσης άσθματος
Ενημερώνοντας το γιατρό σας για τα συμπτώματα που παρουσιάζει το παιδί σας.

Άσθμα, Παιδιά